Transistör Nedir ? | Transistör Çeşitleri Nedir ?

TRANSİSTÖR ve TRANSİSTÖR ÇEŞİTLERİ NEDİR ?

Transistör nedir ? Transistör çeşitleri nedir ? Transistörler nerelerde kullanılır ? Transistörler hangi amaçla kullanılırlar ? Bu ve benzeri sorulara yanıt aradığımız Transistör & Transistör Çeşitleri Nedir adlı yazımızla karşınızdayız.

Başlayalım.

TRANSİSTÖR & TRANSİSTÖR ÇEŞİTLERİ

Yapılarına Göre Sınıflandırma

Nokta İletişim Transistörleri

Bunlar, çok sık başarısızlığa neden olan, zor ve güvenilmez bir elektriksel şekillendirme sürecine dayanan ilk Alman transistörleriydi.Ayrıca, 1’den büyük ortak bir baz akım kazancı ‘a’ ve negatif direnç sergilemişlerdir.

Bipolar Birleşim Transistörü (BJT)

BJT’ler üç terminalli (Emitter, Base ve Collector) transistörlerdir ve bu nedenle iki bağlantıya sahiptirler(Base-Emitter birleşimli ve Collector-Base bağlantısı.) Bunlar, iletim akımı, hem çoğunluk hem de azınlık yük taşıyıcılarına (bipolar) dayanan akım kontrollü cihazlardır.

Ayrıca bunlar  elektron olarak çoğunluk yük taşıyıcıları ile npn veya doğasına bağlı olarak ,boşluk olarak çoğunluk yük taşıyıcıları ile pnp olabilir.Bunların dışında, diğer birçok BJT türü bulunur.

Heterojunction Bipolar Transistör:Bunlar yüksek frekans uygulamaları için uygundur ve farklı yarı iletken malzemelerden yapılmış emiter ve base bölgelerine sahiptir.

Schottky Transistor veya Schottky-Sıkıştırılmış Transistörler: Bu cihazlarda, transistörün doymasını önlemek için Schottky bariyeri kullanır.

Çığ(Avalanche) Transistörleri: Bunlar, çığ kırılma bölgesinde çalışan özel olarak tasarlanmış transistörlerdir (çalışma voltajı, aşağı gerilimden daha büyük olacaktır) ve çok yüksek anahtarlama hızlarına sahiptir.

Darlington Transistörler: Bunlar, iki bireysel transistörün, sonuçta ortaya çıkan cihazın çok yüksek bir akım kazancına sahip olacak şekilde kaskadlandığı transistörlerdir.

Çoklu Emiter (Multiple Emitter) Transistörü: Bu tip transistör, NAND mantıksal çalışmasını gerçekleştirmek için özel olarak tasarlanmıştır.

Çoklu Base Transistör:Gürültülü ortamlarda bulunan çok düşük seviyeli sinyalleri sinyal yapıcı olarak ekleyerek, ancak rastgele gürültüyü stokastik olarak arttırmak için kullanılır.

Difüzyon Transistörü: Bunlar, yarı iletken malzemenin gerekli katkı maddeleri ile dağıtılmasıyla oluşturulur.

transistör ve transistör çeşitleri nedir

Alan Etkili Transistör (FET)

Bunlar, terminalin Source ve Drain terminalleri arasındaki akım akışını kontrol ettiği, üç terminali olan voltaj kontrollü transistörlerdir.İletim akımı sadece n-kanalı (çoğunluk yük taşıyıcıları elektron) olan çoğunluk yük taşıyıcıları nedeniyle olduğu için tek kutuplu cihazlar olarak da adlandırılır.

FET’ler veya p-kanalı (çoğunluk yük taşıyıcıları deliklerdir) FET’lerdir .Ayrıca, FET’ler şu şekilde sınıflandırılabilir:

Junction FETs (JFETs): JFET’ler ya pn ya da Schottky bariyer birleşimine sahip olmalarına bağlı olarak ya PF JFET’ler ya da Metal Yarıiletken FET’leri (MESFET’ler) olabilirler.

Metal Oksit Yarıiletken FET’leri (MOSFET’ler) veya İzoleli Kapı FET’leri (IGFET’ler):Bu aygıtlar, Gate terminallerinin altında çok yüksek giriş empedansı ile sonuçlanan bir yalıtım katmanına sahiptir.

Bunlar, önceden var olan bir kanala sahip olup olmadıklarına bağlı olarak doğada tükenme ya da iyileştirme kipi olabilir ya da kapı geriliminin varlığında ve yokluğunda davranışlarını etkilemez.

Çift Gate(Dual Gate) MOSFET (DGMOSFET): Bunlar RF uygulamalarında özellikle yararlıdır ve iki seri kapı kontrolüne sahiptir.

Yüksek Elektron Hareketlilik Transistörü (HEMT) veya Heterostructure FET (HFET): Bunlar, birleşim noktasının her iki tarafında farklı malzemelerden oluşan ve çok yüksek mikrodalga frekans uygulamalarında kullanılan bir hetero-bağlantı varlığı ile karakterize edilir.

Bu cihazların diğer varyasyonları arasında Metamorfik HEMT, Psödomorfik HEMT (PHEMT), İndüklenmiş HEMT, Heterostructure İzoleli Gate FET (HIGFET) ve Modülasyon Katkılı FET (MODFET) bulunmaktadır.

FinFET’ler: Bunlar etkili kanal genişliği, cihazın gövdesini oluşturan ince silikon ‘fin’ tarafından kararlaştırılan çift geçitli transistörlerdir.

Dikey MOS (VMOS):Bu cihaz MOS aygıtına yapısal olarak benzemektedir, ancak bunların içinde V-oluğuna sahip olmaları, karmaşıklıklarını ve maliyetlerini arttırmaktadır.

UMOS FET: Bunlar, V-şekilli oluk yerine ‘U’-şekilli bir oluğa sahip olmaları dışında, VMOS’a neredeyse benzer olan siper yapı tabanlı FET’lerdir.

TrenchMOS: Bu teknolojiye dayanan FET’ler, sırasıyla üstü ve altındaki Source ve Drain terminalleri ile dikey bir yapıya sahiptir.

Metal Nitrür Oksit Yarıiletken (MNOS): Bu tür bir transistör, MOS teknolojisine bir eklentidir ve yalıtım katmanı olarak nitrür oksit kullanır.

Fast Reverse veya Fast Recovery Epitaksiyel Diyot FET’leri (FREDFET’ler):Bunlar, gövde diyodu için hızlı kapatma özelliğine sahip ultra hızlı FET’lerdir.

Depletion (Tüketim) FET’leri (DEPFET’ler): Bu FET’ler tamamen boşaltılan alt tabakalarda oluşur.

Tunnel FET (TFET): Bunlar kuantum tünelleme prensibi üzerine çalışır ve dijital devreler dahil olmak üzere düşük enerji elektroniğinde yaygın olarak kullanılır.

İyon Duyarlı FET (ISFET): Bu FET, içinden geçen akım miktarını düzenlemek için solüsyondaki iyon konsantrasyonunu kullanır.Bu cihazlar biyomedikal ve çevresel izleme alanında yaygın olarak kullanılmaktadır.

Biyolojik Duyarlı FET (BioFET): Bu FET’lerde, kapı terminaline bağlanan biyolojik moleküller, yük dağılımını değiştirir ve kanal iletkenliğini değiştirir. EnFET’ler, ImmunoFET’ler, GenFET’ler, DNAFET’ler, CPFET’ler, BeetleFET’ler, vb. Gibi cihazlar arasında birçok varyasyon vardır.

Nanoparçacık (Nanoparticle) Organik Bellek FET (NOMFET):Bu FET, nöron sinyal iletiminin davranışını taklit eder ve yapay zeka alanında kullanılır.

Organik FET’ler (OFET’ler): Bu FET’ler ince film transistörleri kavramına dayanan bir yapıya sahiptir ve kanalları için organik yarı iletkenler kullanırlar.Bunlar biyo-bozunabilir elektronik alanında yaygın olarak kullanılmaktadır.

HEXFET’leri: Bunlar, kanal yoğunluğunu arttırırken kalıp boyutunu küçülten altıgen şekilli temel hücrelerden oluşan kalıp alanları ile birlikte FET’lerdir.

Karbon Nanotüp FET (CNTFET):Bu FET, dökme silikon yerine karbon nanotüplerinden (tek veya bir dizi) oluşan bir kanal içerir.

Grafen Nanoribbon FET (GNRFET): Bu FET’ler, grafen nanoribbonlarını kanallarının bir malzemesi olarak kullanırlar.

Dikey Yarık(Vertical Slit) FET (VeSFET): Bunlar, iki büyük silisyum bölgesi arasındaki silikonun dar bir geçitinden başka bir şey olmayan, dikey bir silikon yarığına sahip iki kapılı FET’lerdir.

Quantum FETs (QFETs): Bu transistörler, çok yüksek bir çalışma hızı ile karakterize edilir ve kuantum tünelleme prensibine göre çalışır.

Ters-T FET (ITFET): Bunlar, yatay düzlemden dikey olarak uzanan düzeneğin bir parçasıdır.

İnce Film Transdüseri (TFT): Aktif yarı iletken, izolatör ve cam gibi iletken olmayan bir alt tabaka üzerinde biriken ince film filmlerine sahiptir.

Balistik Transistörler: Bunlar yüksek hızlı entegre devrelerde kullanılır ve elektromanyetik kuvvetler kullanılarak çalışır.

Elektrolit Oksit Yarıiletken FET (EOSFET):Bunlar, elektrolit çözeltisi ile değiştirilen standart MOSFET’lerin metal kısmına sahiptir ve nöronal aktiviteyi tespit etmek için kullanılır.

Fonksiyonlarına Göre Sınıflandırma

Küçük Sinyal Transistörleri:Bu tip transistörler özellikle düşük seviyeli sinyalleri (anahtarlama için nadiren) yükseltmek için kullanılır ve doğada npn veya pnp olabilir.

Küçük Geçişli Transistörler:Bunlar, amplifikasyon işlemi için kullanılabilmelerine rağmen, anahtarlama amaçları için yaygın olarak kullanılmaktadır.Bu transistörler, hem npn hem de pnp formlarında mevcuttur.

Güç Transistörleri:Bunlar yüksek güç uygulamalarında güç amplifikatörleri olarak kullanılır ve npn veya pnp veya Darlington transistörleri olabilir.

Yüksek Frekanslı Transistörler:Bunlar ayrıca RF Transistörler olarak bilinir ve küçük sinyallerin yüksek frekanslarda çalıştığı yüksek hızlı anahtarlama cihazlarında kullanılır.

Foto-Transistör:Bunlar, iki uçlu ışığa duyarlı cihazlardır, taban bölgesi yerine bir fotosensitif bölgeye sahip olan standart transistörlerdir.

Unijunction Transistörler:Bu transistörler sadece switch olarak kullanılır ve amplifikasyon için uygun değildir.

Biyomedikal ve Çevresel Transistörler:Bunlar biyomedikal ve çevresel algılama alanında kullanılır.

Bunlara ek olarak, hem BJT’lerin hem de FET’lerin özelliklerini birleştiren bir Insulated-Gate Bipolar Transistör (IGBT) vardır, çünkü bir anahtar görevi gören bir iki kutuplu güç transistörünü kontrol etmek için yalıtımlı bir kapı kullanır.

Ayrıca, Tek Elektron Transistörler (SET) denilen kapı kontrollü bir adayı çevreleyen iki tünel kavşağından oluşan cihazlar da vardır.Kavşaktan daha az Nano telli Transistör (JNT) gibi bazı transistörler, daha yoğun ve daha ucuz mikroçiplere yol açan kapı bağlantısının varlığından bile yoksundur.

Son olarak, bunların sadece piyasada mevcut olan geniş çeşitlilikler arasında sayılabilir bir transistör tipi olduğunu belirtmek gerekir.

TRANSİSTÖR & TRANSİSTÖR ÇEŞİTLERİ NEDİR  SONUÇ :

Bugün Transistör & Transistör Çeşitleri Nedir adlı yazımızı sizlerle paylaştık.Umuyorum faydalı bilgiler edinmişsinizdir.

İyi Çalışmalar

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.