Elektrik Kazaları ve Elektrik Çarpması Nedir | Elektrik Elektronik İş Sağlığı Güvenliği

ELEKTRİK KAZALARI ve ELEKTRİK ÇARPMASI NEDİR ?

Elektrik Kazaları ve Elektrik Çarpması nedir ?.Elektrik nasıl çarpar ve iş sağlığı güvenliği nasıl uygulanır?.Elektriğin vücudumuz üzerinden akışı nasıldır ya da nasıl etkileri bulunur ?.Ölümcül olan elektrik değerleri nelerdir?.Bugünki yazımızda sizlere elektrik ile ilgili konu üzerinde açıklamalar yapmaya çalışacağız.

Ülkemizde genelde 220 V ile 380 V ile enerji dağıtımı yapılmaktadır. Eğer faza ya da faz ile nötr uçlarına dokunursanız, o  zaman vücuttan belli değerde bir akım geçişi olur. Bedenden geçen akımın değeri, derinin nem ve nasır durumuna göre değişiklik gösterir.

Yani  yapılan yanlış hareketlerin  ardından açığa çıkan ve  çalışma durumunu  kesintiye uğratan ve aynı zamanda daha önceden planlanmamış , kurgulanmamış olan durumlara  ‘Elektrik kazası’  denir. Elektrik kazası, bu durumuyla ve oluşma durumuyla  bir iş kazası olarak kabul edilmektedir.

ELEKTRİK ELEKTRONİK İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ

Elektrik kazalarının nedenleri şunlardır :

Acele hareket ederek ve  dikkatsiz, hasta veyahut yorgun vb. durumda iken çalışmak.

Mevcut bir iş ile ilgilenirken başka bir işle ilgilenmeye başlamak.

Sistemde ya da cihazda hala enerji varken bağlantı yapmaya çalışmak

Kullanılan alet veya cihazların kalitesiz oluşu

Elektrik Kazalarına Karşı Alınması Gereken Önlemler ;

Eğer arıza bölgesine gidiyorsanız yanınıza aldığınız araç ve gereçler tam olmalı ve bu araç gereçlerin tam ve sağlam olmasına dikkat edilmeli , önem gösterilmelidir.Arıza bölgesine gittiğinizde arızanın  nedenini öğrenmelisiniz.Ardından enerjiyi keserek o bölgeye uyarı levhası asmalısınız.Tüm gereken önlemleri aldıktan sonra onarıma ya da müdahaleye geçilmelidir.Arızalı makinelerin ya da cihazların yapısını ve çalışmasını ve  elektrik donanımını çok iyi bilmeli ve bilgi sahibi olmalısınız.

Arızaya müdahale sırasında o işe yoğunlaşmalı ve kesinlikle başka şeylerle meşgul olunmamalı ve düşünülmemelidir.

Arızaya müdahale esnasında iş önlüğü giymelisiniz.

Elektrik iş sağlığı güvenliği

Elektrik arızaları yada mevcut sorunlara kesinlikle işin ehli birisi yada elektrik teknisyeni tarafından müdahale edilmeli ve  yetkili olmayan kişilerin müdahale etmesine izin verilmemelidir.

Elektrik kazalarına karşı alınması gereken önlemler ve aksi bir durumda oluşacak yaralanma vb. duruma karşı ilkyardım çok iyi bilinmeli ve uygulanabilmelidir.

Atölye de kesinlikle en az bir ecza dolabı bulundurulmalı ve ilk yardım araç ve gereçleri eksiksiz, son kullanma tarihi geçmemiş ve kullanılır durumda olmalıdır.

Yaşadığınız , çalıştığınız ortamda ya da çalışma alanlarında hastahane, itfaiye ve ilk yardım merkezleri vb. telefon numaralarının olduğu göze çarpacak şekilde bulunan levhaları herkesin görebileceği şekilde asılmalısınız.

Çıplak elle üzerinde elektrik bulunan akım taşıyan hatlara kesinlikle temas etmemelisiniz.

Islak elle kesinlikle elektrik anahtarlarının konumunu değiştirmeye çalışmamalısınız.

Uğraştığınız cihaz ya da makine enerji altında iken onarım yapıyorsanız sağ elinizi kullanarak çalışmalısınız.

Elektrik İnsanı Nasıl Çarpar ?

İnsan bedeninde bulunan her bölgenin direnci farklıdır ve ıslak olarak bulunan  dil ile nasırlı bir el arasında direnç açısından çok büyük fark vardır.Örnek vermek gerekirse 4, 8, 12, 24 volt gibi alçak gerilimler  insan bedeni üzerinden çok az bir miktarda akım dolaştırabilir.

Miliamper düzeyinde olan  bu akımlar öldürücü etkide bulunamaz.Fakat ,  42 V ve üzeri değerde bulunan gerilimler beden üzerinde  şok, sarsılma, kasılma etkileri oluşturabilir. İnsan bedeni yapı olarak elektrik akımını kolayca geçirir.

Vücudun üzerinden geçen akımın miktarı yükseldikçe kalp, beyin gibi organların hasar görme düzeyi artar.

Elektrik çarpmasının yaratacağı olumsuz etkiler ise aşağıdaki unsurlara göre değişiklik gösterir ;

Elektrik akımının beden üzerinden geçireceği akımın değeri,

Temas edilen gerilimin değeri,

Elektrik akımının beden üzerinden geçtiği bölge,

Elektrik akımının beden üzerinden geçiş süresi ,

Akım Değeri :

İnsan bedeni üzerinden geçen akımın negatif etkileri şu şekilde sıralanabilir ;

1-8 mA (0,001-0,008 A) Aralığındaki Akım :

Bu akım değerleri beden üzerinde şok etkisi yapar.Hafif bir sarsıntı ve heyecanlanma duygusu yaratır.

15-20 mA (0,015-0,02 A) Aralığındaki Akım :

Beden üzerinde geçtiği bölgedeki kaslar üzerinde kasılma meydana gelir. Bu durumda el kasları istem dışı kasılır ve  tutulan iletkeni bırakamayabilirsiniz.Bu durumda eğer akımın bedenden geçiş süresi uzayacak olursa ölümle sonuçlanabilir.

50-100 mA (0,05-0,1 A) Aralığındaki Akım :

Beden üzerinde yüksek derecede kasılmalara, solunum güçlüğüne ve eğer süre uzarsa ölüme sebep olabilir.

100-500 mA (0,1-0,5 A) Aralığındaki Akım :

Akımın beden üzerinden geçiş süresine bağlı olarak , kesin ölüme neden olur.

Gerilim Değeri :

Bedenimiz üzerinde olumsuz etki meydana getiren gerilim değerlerini aşağıdaki durumlarda ayırabiliriz;

0-42 Volt Arasında bulunan Gerilimler

Bu gerilim aralığı düşük gerilim olarak adlandırılır. İnsan bedeni için tehlikesi bulunmamaktadır.0-42 Volt değerler arasında olan gerilimler beden üzerinden tehlike sınırının altında akım geçişine sebep olur.

42-65 Volt Arası Gerilimler

İnsan bedeni üzerinde yaralanmalara sebep olabilir.Eğer vücuda etki süresi uzayacak olursa ölümle sonuçlanabilir.

65 Volt ve Üzeri Gerilimler

Bu değerin  üzerindeki değerler ölümle sonuçlanan durumlara sebep olur.

Direnç Değeri :

Ohm kanununa istinaden insan bedeni üzerinden geçen akımın değeri gerilimle doğru orantılı olup , direnç ile ters orantılıdır.İnsan bedeni üzerinde oluşan elektriğe karşı gösterdiği direnç değeri ortalama 1000 ohm olarak alınmasına rağmen, bedenin farklı bölgelerinde bulunan değişik direnç değerleri gösterir.

Bu değerlere bakacak olursak ;

Kuru deri (iki el arası için) : 100.000 – 300.000 W

Nasırlı deri (iki el arası için) : Ortalama 500.000 W

Islak deri (iki el arası için ) : 1000 W

El-ayak arası için : 400 – 600 W

İki kulak arası için : 100 W

Elektrik Kazaları ve Elektrik Çarpması Sonuç :

Bu yazımızda sizlere Elektrik Kazaları ve Elektrik Çarpması hakkında bilgi vermeye çalıştık.Elektrik istenilmeyen durumlara ve hatta ölüme kadar sonuçlara sebep olabilecek kadar tehlikeli olabilir.Bu konuda Elektrikle uğraşan herkesin önlemini alması ve dikkat etmesi zorunluluktur.

İyi çalışmalar.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.