EPLAN P8 EĞİTİM -1
Eplan nedir ? Eplan nasıl kullanılır ? Eplan ayarları nedir ? Eplanda cihaz ekleme ve arayüz kullanımı nasıldır ? Bu ve benzeri sorulara cevap aradığımız Eplan P8 Eğitim İnceleme yazımızı sizlerle paylaşıyoruz.Elektrik Elektronik alanında uğraşan herkesin tanıdığı , duyduğu ya da en azından bir kez kullandığı bir programdır Eplan.
Başlayalım.
EPLAN P8 DERSLERİ
Eplan programı bizlere çalışma alanı seçimlerinde alternatifler sunmaktadır.View-> workspace yolu üzerinden çalışacağımız alanı özelleştirebiliriz.
Karşımıza gelecek pencere üzerinden scheme bölümünden Eplan21 vb. seçilebilir ya da Eplan5 vb. seçilerek önceki sürümlere benzer olan bir arayüzde çalışabilirsiniz.Ek olarak ‘new’ kutucuğuna tıklayarak kendi arayüzünüzü oluşturabilir ve isimlendirebilirsiniz.
Eplan proje oluşturma işlemlerinde şema , çizim , diyagram vb. alt klasörlere ayırma ya da tek bir proje içerine koyma gibi opsiyonlar sağlar.Temel olarakta bizlere 3 tür proje şablonu sunar.Bu şablonların uzantısı ise ; (*.epb)’dir.
IEC_bas001 : IEC tanımlı şablondur ve sayfalar türlerine göre alt klasörler içerisinde gruplanır.Çok sayfalı büyük projeler için kolaylık sağlar bizlere.
Num_bas001 : Nümerik temelli şablondur.Sayfalar gruplanmaksızın alt alta yerleşir.Küçük ve orta büyüklükteki projeler için idealdir bu şablon.
GOST_bas001: Temel proje şablonudur.Diğerlerinden daha sade olması ile de farklılaşır.Basit ve küçük projeler için tercih edilebilirler.
Yeni bir proje oluşturmak için -> Project -> new yolunu izlemelisiniz ve ardından şablonu seçmelisiniz.
Ok denilerek karşımıza gelen pencere üzerinden projeye isim verebilir ve projenin kayıt yerinide belirleyebilirsiniz.Ardından proje ayarları kısmı karşımıza çıkacaktır.Buradan proje ile ilgili ayarlamaları yani şirket bilgileri , müşteri bilgileri , proje tanımı vb. buradan yapılabilir.
Artık yeni bir proje açmış bulunmaktasınız ve içerisine sayfalar yerleştirebilirsiniz.
Proje ihtiyacınıza göre çeşitli özelliklerde sayfalar ekleyebilirsiniz.Başlık sayfası , kumanda şemaları ya da güç devreleri için sayfa şemaları , mekanik çizimler adına taslak sayfaları ya da verileri sıralamak adına rapor sayfaları eklenebilir.
Sayfayı yaratmak istediğiniz ilgili projeyi soldaki sütun üzerinden seçiniz ve ardından sağ tıklayıp ‘new’ deyiniz.
Karşımıza gelecek olan fonksiyonlar ;
Full Page Name (Tam sayfa adı) : Burada bulunan sayı otomatik olarak atanır yani kaç adet sayfa varsa yeni oluşturduğunuz en son sayfanın bir üst rakamını alır.
Page Type(Sayfa Türü) : Buradan sayfanın türünü ayarlamalısınız.
Şema sayfası, güç kontrol devreleri vb. için schematic multi-line
Çizim sayfası için graphic
Kapak sayfası, şirket ve proje bilgileri vb. için de title page/cover sheet üzerinden işlemleri gerçekleştirebilirsiniz.
Sayfanın ne sayfası olacağı konusundaki bilgileride page description kısmından ayarlamalısınız.
Şirketinize özel olacak şekilde özel antet belirleyebilir ve bunun çizimlerde kullanılan standart antet olması için ayarlayabilirsiniz.
Sol tarafta bulunan sütun artık bizim sayfa kontrol panelimiz olarak işlev görecektir.Güç devresini açmak için sayfanın üstüne çift tıklayarak ilerliyoruz.
Araç çubuğu üzerinden options(seçenekler)->settings(ayarlar)->projects(projeler)->eplan_projeismi->management(yönetim)->pages(sayfalar)
Pages(sayfalar) tıkladığımızda sol tarafta bir pencere açılacaktır.Buradan “standart plot frame” kısmı üzerinden varsayılan anteti görebilirsiniz.Bu kısma tıklayıp “browse” derseniz “plot frame(antetler)” kısmı açılacaktır.Burada hazır gelen antetlerin yanısıra daha önce kendinizin oluşturduğu antetleride buradan görebilirsiniz.(*.fn1) uzantıları plot frame(antet) uzantısıdır.
Eğer halihazırda bir antet varsa bunu bilgisayarım->C:->Program Files->EPLAN ->Plot Frame klasörü içine direk atıp program içerisinde görüntüleyebilirsiniz.
Yine aynı pencere üzerinden “path numbering” bölümünden numaralandırma ayarlarını yapabilirsiniz.
Daha aşağıda bulunan “default grid for page type” kısmından varsayılan grid ölçüsü yani ızgara noktaları arasındaki mesafe ayarlarını yapabilirsiniz.
Programa başlamadan hemen önce birkaç ayarı düzenlemek bize fayda sağlayacaktır.
Grid özelliğini aktif etmek adına (*) butonunu kullanın.Aynı zamanda toolbox yani araç kutusu içerisindende ayarlanabilir.
Aynı şekilde object snap özelliği (*) butonunu kullanarak ayarlanabilir.Izgaralara ve ya aygıtlara tutunmak adına snap özelliği açık olmalıdır.
Proje içerisinde aygıtlar (devices) numaralandırılırken farklı biçimleri seçmek mümkündür.Örnek olarak ; tanımlayıcı + sayaç ya da sayfa + sütun gibi farklı formatlar tercih edilebilir.
Options -> Settings -> Projects ->eplan_projeismi->devices->numbering üzerinden numbering format kısmından identifier + counter seçiniz.
Kara Kutu (Black Box) :
Bilindiği üzere, şema çizerken eğer bir aygıt, bir eleman grubu çizilen sistemin dışında ise bu aygıtın etrafı kesikli çizgiyle çevrilir.Bundan başka bir grubu özellikle belirtmek için de bu kesikli kutu kullanılabilir.EPLAN bu kutuya kara kutu adını vermiş.
Eklemek içinse ;
Insert -> box/connection point /mounting panel -> black box yolu takip edilir.
Ve ya araç kutusundan (*) butonu ya da (shift+F11) işlemlerinden birini uygulayarak şemaya istenilen ebatta kutu eklenebilir.
Eklendikten sonra çıkan “properties” penceresinden isimlendirme yapılır.
Displayed DT kutusunu A olarak doldurdunuz diyelim.Ardından çıkışların yeri belirlendi ve tanımlandı.A ismi artık onun kimliğidir.Ardından sıra kara kutunun içini faz çıkışları ile doldurmaya geldi.
Faz çıkışlarını belirtmek adına klemensler (connection point) kullanılır.Buraya “device connection point” yerleştirilir.Device connection point(cihaz bağlantı noktası) kara kutu içerisine koyulan özel klemenstir.
Cihaz bağlantı noktalarına (*) düğmesi ya da shift + F3 ile ulaşabilirsiniz.
Kara kutu içerisine 5 adet cihaz bağlantı noktası yerleştirin ve karşınıza çıkan properties penceresinde connection point designation kutucuğunu sıra ile L1,L2,L3,N,PE olarak doldurun.Bu şekilde bu kutu bizim faz çıkış kutumuz olmuş olacaktır.
Not : EPLAN üzerinde koordinatları kendiniz el ile girmek istiyorsanız , P tuşuna basarak bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz.
EPLAN’da Aygıt Yerleştirmek :
Aygıtları seçmek için ;
Insert -> Device -> Electrical Engineering -> Component yolu seçilerek veritabanında yer alan aygıtlara erişim sağlayabilirsiniz.
Buradan istenilen marka ve özelliklere sahip aygıt yerleştirilebilir.Eğer istediğiniz bileşen listede yok ise kendiniz de ekleyebilirsiniz.
Not : Eplan iki bağlantı noktası arasını otomatik olarak bağlar.
Kalan bağlantıları tamamlama adına dirseklerden yararlanılır.Bunun içinde ; Insert -> Connection symbol denilerek dirsekler , T düğümleri gibi çok fazla kullanılan bağlantı sembollerini kullanabilirsiniz.
Projeye eklediğiniz aygıtlar için ;
Project Data -> Devices -> Navigator yolunu izleyerek , ilgili alandaki aygıtlara sağ tıklayıp istediğiniz değeri ya da ifadeleri yazabilirsiniz.
Komponentin özellikler kısmında gelen ekran üzerinde ;
Displayed DT Kısmı : Görülen isimlendirme
Connection Point Designation : Bağlantı noktası ataması , aygıt ayaklarına numara vermek için kullanılır.
Connection Point Description : Bağlantı noktası tanımlaması , aygıt ayaklarına istenirse açıklama yazmak için kullanılır.
Technical Characteristics : Aygıt teknik karakteridir.Örnek olarak ; 3×32 A gibi.
Function Text : Aygıtla ilgili herhangi bir bilgi yazmak için kullanılır.
Kesilme noktaları
Bir sayfa üzerinde biten bir teli ya da bağlantıyı diğer sayfada bir başka tel ya da bağlantı ile ilişkilendirmek istiyorsunuz diyelim.
İki sayfa arasında bağlantı kurmanız gerekmektedir.Yapmanız gereken şey ise kesilme noktası yaratmak ve istenilen biçimde ilişkilendirme işlemi yapmaktır.
Insert -> connection symbol -> interruption point üzerinden ya da Shift+F4 ile kesilme noktalarını proje üzerinde yerleştirebilirsiniz.Yerleşimin ardından karşımıza çıkacak olan “properties” kısmından da ayarları yapabiliriz.
Kesilme noktalarını verdiğimiz ismin yanında “/” işareti görürüz.Bu işaret hala bir başka sayfaya ya da bağlantıya iliştirilmediği anlamına gelmektedir.
Kontaktör Yerleştirmek
Bu biraz daha farklı bir işlemdir.Kontaktör ile kontaktöre ait kontaklar arasında bir bağlantı kurulmalıdır.
Insert -> Device -> Electrical Engineers -> Components -> Relays,Contactors -> SIE.3RT1034-1BB44 üzerinden kontaktörü seçebilirsiniz.Ardından sağ tarafta çıkan özelliklerden kontak sayısı , gerilim gibi değerleri kontrol edip tamam deyiniz.
Mouse’unuzun ucundaki kontaktörü kumanda devresi üzerindeki iki interrupt noktasının arasına yerleştiriniz.Kontaktörün olduğu sütunda alt tarafta henüz kimliklendirilmemiş kontakların görüntüsünü göreceksiniz.
Kontakları iliştirmek adına kontrol panelinizi açınız.
Project Data -> Devices -> Navigator
Bileşen ağacından K1’i genişletin böylece ayak bağlantı numaralarıyla güç ve yardımcı kontakları listeleyebilirsiniz.
Place -> multi-line diyerek motorlara aşırı akım rölesi arasına kontaktörleri dizin.
Bir kontağın bağlı olduğu kontaktöre erişmek için kontağa sağ tıklayın ve “go to (counterpiece)”in üzerine tıklayınız.
Yardımcı kontak yerleştirme ve atama işlemleri için ; boş bir alanda sağ tıklayın ve new device diyerek yeni aygıt oluşturmayı seçiniz.Karşınıza çıkacak olan part selection “sayfa seçimi” üzerinden
Electrical engineering -> component -> switches,selectors -> TELXB5.AA31’i seçiniz ve tamam deyiniz.
Aşırı Akım Rölesi Ekleme
Güç devresinde aşırı akım rölesine çift tıklayınız ve ayarlar kısmının açılmasını sağlayınız.
Part sekmesi üzerinden device selection kutucuğuna tıklayınız.Buradan istediğiniz marka ve modellerde aşırı akım rölesi seçebilirsiniz.
EPLAN P8 EĞİTİM -1 SONUÇ :
Bugünki yazımızda Eplan P8 Eğitim İnceleme -1 adlı yazımızı sizlerle paylaştık.Eplan’a dair genel bilgileri aktardığımız bu yazı dizisinde umuyoruz faydalı bilgiler buluyor olacaksınız.Çizim programlarına dair youtube kanalı üzerinden de birtakım bilgileri sizlere aktarmaya çalışıyoruz.
İyi Çalışmalar.